Ova Çeşitleri Türleri ve Özellikleri
12 Temmuz 2024

Ova Çeşitleri Türleri ve Özellikleri

Ova Çeşitleri

Ova, birçok yeryüzü şekilleriyle oluşan ve tarım için oldukça verimli alanlardır. Yeryüzü şekilleri, bugünkü halini milyarlarca yıl boyunca geçirdiği değişimler sonucu almıştır. Jeolojik zamanlar olarak adlandırılan bu dönemlerde, farklı yeryüzü hareketleri ve çeşitli yeryüzü şekilleri meydana gelmiştir. Bu süreçte depremler, buzullar, akarsular ve rüzgârlar gibi dış kuvvetler, yeryüzünün şekillenmesinde büyük rol oynamıştır. Bu değişiklikler sonucunda ovalar, platolar ve dağlar oluşmuştur. Ovalar da yapılarına ve oluşumlarına göre farklı isimler alan yeryüzü şekillerinden biridir. Tarımsal faaliyetler için oldukça önemli ve verimli alanlar oldukları söylenebilir. Platolar ise, akarsular tarafından derin bir şekilde yarılmış yüksek düzlüklerdir. Ovalar, platolara göre daha alçakta kalan arazilerdir. Platoların tarım için elverişli olmamasının nedeni, ovalara göre yüksekte kalmalarıdır. Bu nedenle platolarda daha çok hayvancılık yapılmaktadır. Türkiye, yapısı itibarıyla dağlık ve engebeli bir ülke olup, düz alanlar oldukça azdır. Bu nedenle Türkiye'deki ovalar, ülkenin yüzölçümünün sadece yüzde sekizlik bir kısmını kaplamaktadır.

Bulundukları Yere Göre Ovalar

Bulundukları yerlere göre ovalar ikiye ayrılır: çukur ovalar ve yüksek ovalar.

Çukur Ovalar:

Deniz seviyesinden yüksekliği az olan ovalara çukur ova denir. Çukur ovalar genellikle deniz kıyıları boyunca uzanır ve denizden yüksekliği en fazla beş yüz metre kadardır. Çukur ovalara örnek olarak Çukurova, Antalya, Sakarya, Ege Bölgesindeki ovalar ve Harran Ovası verilebilir.

Yüksek Ovalar:

Deniz seviyesinden yüksekliği çok fazla olan ovalara ise yüksek ova denir. Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, denizden yüksekliği beş yüz metreden fazla olan ovalar yüksek ovalar olarak bilinir. Bu ovalar genellikle iç bölgelerde bulunur. Yüksek ovalara örnek olarak Konya, Muş ve Doğubeyazıt ovaları verilebilir.

Oluşumlarına Göre Ovalar

Oluşumlarına göre ovalar dört gruba ayrılır:
  • Aşınım (Yontulma) Ovaları
  • Çöküntü Ovaları
  • Birikinti Ovaları
  • Alüvyal Ovalar

Aşınım (Yontulma) Ovaları:

Bu ovalar, aşınma sonucu oluşan ovalardır. Rüzgâr, yağmur gibi dış kuvvetler bu ovaların oluşumunda önemli bir rol oynar. Bu dış kuvvetler, yontuk düzlük ve tümsekleri aşındırarak bu ovaları oluşturur.

Çöküntü Ovaları:

Bu ovalar, kırılma sonucu meydana gelir. Yerkabuğundaki kırılmalardan sonra oluşan çöküntü hendekleri, dış kuvvetlerin taşıdığı malzemelerle dolar ve düzleşirse çöküntü ovaları oluşur. Bu ovalara örnek olarak Batı Anadolu'daki Bakırçay, Gediz, Büyük ve Küçük Menderes ile Hatay'daki Amik ovaları verilebilir.

Birikinti Ovaları:

Dış kuvvetlerin taşıdığı birikintiler sayesinde oluşan ovalardır. Genellikle akarsu biriktirmesi ile oluşurlar. Akarsular, taşıdıkları kum, çakıl ve kil gibi maddeleri hızlarının azaldığı ya da bittiği yerde biriktirerek bu ovaları oluşturur. Bu ovalar genellikle yamaçların eteği, akarsuların genişleyen vadi tabanları ve ağızlarına yakın bölgelerde oluşur.

Alüvyal Ovalar:

Akarsular, taşıdıkları alüvyonları deniz ve göl kenarlarında biriktirir ve bu sayede alüvyal ovalar oluşur. Gelgit genliği az olan ve iç denizlere dökülen akarsular, taşıdıkları malzemeleri göl ya da deniz kenarında biriktirir. Zamanla bu birikinti geniş düzlükler oluşturur. Bu ovalara Çukurova ve Çarşamba ovaları örnek olarak verilebilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Hürkal

12 Temmuz 2024 Cuma

Ova çeşitlerinin tarım için ne kadar önemli olduğunu biliyorum, peki platolar neden tarıma elverişli değil? Bu durumun sebebi yükseklik mi yoksa başka faktörler de var mı?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Hürkal, platoların tarıma elverişsiz olmasının birkaç nedeni vardır. Öncelikle, yüksek rakım platolarda genellikle toprağın ince ve verimsiz olmasına neden olur. Bu da bitkilerin köklerinin yeterince derine inememesine ve besin maddelerine ulaşamamasına yol açar. Ayrıca, platolar genellikle rüzgarlı bölgelerdir, bu da toprağın kurumasına ve erozyona uğramasına neden olabilir.

Bir diğer önemli faktör ise su kaynaklarının yetersizliğidir. Platolar, genellikle akarsuların ve nehirlerin az olduğu, dolayısıyla sulama imkanlarının kısıtlı olduğu bölgelerdir. Bu da tarım faaliyetlerini olumsuz etkiler. Son olarak, iklim koşulları da platolarda tarım yapmayı zorlaştırabilir. Yüksek rakımlarda hava sıcaklığı daha düşük olabilir, bu da bitkilerin büyüme sürecini olumsuz etkiler.

Kısacası, platoların tarıma elverişsiz olmasının sebebi sadece yükseklik değil, aynı zamanda toprak verimliliği, su kaynaklarının yetersizliği ve iklim koşulları gibi bir dizi faktörden kaynaklanmaktadır.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Finike Ovası Konumu ve Coğrafi Özellikleri

Finike Ovası Konumu ve Coğrafi Özellikleri

Sakarya Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Sakarya Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Karadeniz Bölgesi Ovaları Türleri ve Özellikleri

Karadeniz Bölgesi Ovaları Türleri ve Özellikleri

Elbistan Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Elbistan Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Bursa Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Bursa Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Güncel

Erzurum Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Erzurum Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Güncel

Pasinler Ovası Nerededir?

Pasinler Ovası Nerededir?

Güncel

Suluova Ekonomisi

Suluova Ekonomisi

Alüvyon Türleri ve Oluşumu

Alüvyon Türleri ve Oluşumu

Ceylanpınar Ovası Özellikleri

Ceylanpınar Ovası Özellikleri

Gediz Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Gediz Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Kıyı Ovaları Türleri ve Özellikleri

Kıyı Ovaları Türleri ve Özellikleri

Altınbaşak Ovası Konumu ve Özellikleri

Altınbaşak Ovası Konumu ve Özellikleri

Silifke Ovası Oluşumu ve Özellikleri

Silifke Ovası Oluşumu ve Özellikleri